Olağanüstü hal (OHAL) nedir? OHAL ilan edilince ne olur? Cumhurbaşkanı Erdoğan’dan OHAL açıklaması

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Türkiye’de meydana gelen depremler sebebiyle, 10 ilde 3 aylık olağanüstü hal (OHAL) ilan edildiği açıkladı. Açıklamanın ardından OHAL tanımı ve ilan edildiği durumlar gündeme geldi. Peki, OHAL nedir? OHAL ilan edilince ne olur?

Olağanüstü hâl ya da kısa adıyla OHAL, olağanüstü bir yönetim düzeninin gerekli olduğu doğal afet, tehlikeli salgın hastalık, ekonomik bunalım, kamu düzeni tehlike altına sokan yaygın şiddet vakaları gibi durumlarda başvurulan uygulamadır.

Uluslararası hukuk açısından bakıldığında olağanüstü hâl durumunda özgürlükler ve haklar kısıtlanabilir. Örneğin bir hükûmet bir kişiyi yargılama olmaksızın alıkoyabilir. Kanunlarla belirlenmiş olan, temel özgürlükleri içeren “sınırlanamayan haklar” kapsam dışıdır.

OHAL İLAN EDİLİRSE NE OLUR?

OHAL’de şu uygulamalar hayata geçirilebilmektedir;

Kişilerin tüm eşyalarının detaylı olarak aranması ve tehlike oluşturabilecek eşyalara el konulması

Belirli bölgelerde ve saatlerde kişilerin dolaşmasını veya toplanmasını yasaklama

Gazete, dergi veya broşür ürünlerinin basılmasının yasaklanması, dağıtılması ve toplanılması

OHAL bölgesine dışarıdan giren kişilere karşı önlem alınması

Ruhsatı olan tüm silahlara el konulması ve yasaklanması

Sesle yapılabilecek herhangi bir kaydın yayınlanmasını ve paylaşılmasını engelleme

Kesici ve delici eşyalarının taşınmaması ve el konulması

Her türlü bulunan cephanelerin toplatılması ve el konulması

İşçilerin iyi niyet kurallarına uymaması sonrası cezalandırılması

Kapalı veya açık herhangi bir bölgede toplanılması veya görüşülmesini yasaklama

Kişilerin toplantı yapması veya bir alanda toplanması sonucu kalabalığın dağıtılması

Dernek faaliyetlerinin belirlenen süre boyunca durdurulması

DÜNYADA OHAL ÖRNEKLERİ

Fransa 2015 Paris saldırıları sonrasında olağanüstü hâl ilân etti.

ABD 11 Eylül saldırıları sonrasında hâlen geçerli olan olağanüstü hâli ilân etti.

12 Haziran 2016’da 2016 Orlando gece kulübü saldırısı sonucunda Florida eyaleti Orange County’de olağanüstü hâl ilân etti.

Wood Buffalo belediyesi Fort McMurray Yangını sonucunda Alberta, Kanada’da olağanüstü hâl ilân etti.

Filipinler tropik fırtına felaketi sonucunda olağanüstü hâl ilân etti.

Myanmar mezheplerle ilgili şiddet sonucunda Meiktila’da olağanüstü hâl ilân etti.

Kırım, Ukrayna’daki enerji sıkıntısı nedeniyle olağanüstü hâl ilân etti.

Kaliforniya valisi Jerry Brown 6 Ocak 2016’da gerçekleşen gaz sızıntısı nedeniyle olağanüstü hâl ilân etti.

ABD’de Kuzey Karolina, Tennessee, Maryland, Pensilvanya, Georgia, Virginia, Batı Virginia ve New Jersey gibi eyaletler kar fırtınası nedeniyle olağanüstü hâl ilân ettiler.

2016’da Venezuela’da protestolar nedeniyle olağanüstü hâl ilân etti. Nicolas Maduro protestoların arkasında ABD’nin olduğunu söyledi.

2016 Türkiye askerî darbe girişimi sonrasında Türkiye genelinde 3 ay süreyle olağanüstü hâl ilân edildi.

Kaynak : ntv