Dijital vatandaşlık sadece dijital ortamların kullanımıyla sınırlı değildir. Dijital ortamların kullanımından yoksun kalmayan resmi bağlantılar ve bu bağlantının kendine tanıdığı değerler sistemiyle bağlantılı olabilen dijital ortamlar da dijital vatandaşlığın özünü oluşturabilir.
Dijital vatandaşlığın temel özelliği, sosyal medya üzerinden, Internet üzerinden toplumsal ve kurumsal kimliklerini üretip değerlendirme yaşamıdır. Bu kimlikler, kendisini kurumsal olarak tanımlayan kurum veya kuruluşların açıklamalarına, kendisini toplumsal olarak tanımlayan toplumun kimliklerine, kendisini sivil olarak tanımlayan sivil toplum örgütlerinin ya da bireylerin açıklamalarına bağlı olarak oluşur.
Dijital vatandaşlık, sınırlı bir kimlik üretimi biçimine sahip değildir. Bu kimlik üretiminde, kendisine tanınan değerlerin, çeşitli düşüncelerin, kurum veya kuruluşların açıklamalarının, toplumun kimliklerinin ve sivil toplum örgütlerinin ya da bireylerin açıklamalarının önemli bir kısmının katıldığı bir yapı ve yöntem içinde oluşur.
Dijital vatandaşlık kimliklerinin kendisini tanımlayan kimlikleri ve kendisini tanımlayan kimliklerin kendisini tanımlayan kimlikleri ile kendinden kimliklerini üreten kimliklerin kendisini tanımlayan kimliklerini değerlendirir.
Dijital vatandaşlığın bir diğer özelliği ise, elektronik veya dijital olarak kendisini üreten bireylerin kendisiyle ilişkisi olmamasıdır. İlişkiye ihtiyaç veya olmamak, kendisini üreten bireylerin dijital ya da elektronik kimlikleri üzerinden birbirleriyle ilişkiye girmelerini sağlayan olumlu ya da olumsuz bir değerlemeye bağlıdır.
Dijital vatandaşlık, elektronik ve ya da dijital ortamların kullanımından yoksun kalmayan resmi bağlantılar ve bu bağlantının kendine tanıdığı değerler sistemiyle bağlantılı olabilen dijital ortamlar da dijital vatandaşlığın özünü oluşturabilir.
Dijital vatandaşlıkla yapılan çalışmalar, kamu hizmetlerinin insanoğlunun yaşamında görünür hale getirilmesi, toplumun sakin bir şekilde devam etmesinde ve toplumun ihtiyaç duyduğu hizmetlerin sağlanmasında etkili olabilir. Diğer bir ifadeyle, dijital vatandaşlık ile yaşamınıza hizmet katabilir, hizmetleri kolay, kolaylıkla ulaşabileceğiniz, saklanması da güvenli bir şekilde olacaktır.
Dijital vatandaşlık veren ülkeler hangileridir?
Dijital vatandaşlık veren ülkeler, öncelikle sosyal medya devrimi adı altında Facebook’u ve Twitter’yu kullanan ülkelerdir. Diğer bir ifade ile çağımızın en önemli kurumlarıdır. İran ve Türkiye gibi ülkeler de dijital vatandaşlığın ekonomik potansiyeli olduğu ve bu potansiyelin değerlendirilmesi gerektiği görüşlerini paylaşmaktadırlar. Şuan en bilinen dijital vatandaşlık veren ülke Estonyadır.
Dijital vatandaşlığın birçok ülkede geliştirilmesi, Türkiye’de ise hala bir sınırlama noktasında kalıyor. Diğer bir ifade ile, dijital vatandaşlığın kullanımının, bir kamu sektörü ya da özel sektörün kendi amaçlarına hizmet ettiği kanaatine varılmış durumda. Türkiye’de dijital vatandaşlığa yönelik yapılan çalışmalar, özellikle kurumların insanların hayatında kullandıkları telefon, tablet ve bilgisayarın bir şifre çözücüsü olması, bu cihazların kullanımının bir kişiye özel olması ve kullanımının kamuya açık olması gibi çalışmalar yapılıyor.
Dijital vatandaşlık gelecek mi?
Dijital vatandaşlık gelecek bir yaklaşımdır. Türkiye’de daha çok merkezi yönetim kapsamındaki kurumların ve bireylerin dikkatini çeken bir konu. Türkiye’de yasal ve yasa dışı dijital çalışmaların önem kazanmasının en büyük sebebi, oluşan bir dünyanın doğal bir sonucu olarak, dünya üzerindeki çok sayıda bilgi, belge ve veriye erişim kolaylığının olmasıdır.
Türkiye’deki dijital vatandaşlığın gelişimi, dünya genelinde yaşanan farklılıkların çok ötesinde geçerlidir. Dijital çalışmaların, kamu ve toplum kurumları ya da sivil toplum örgütleri arasında yapılmasının önündeki en önemli engeller, çalışmaların ağırlıklı olarak yasal ve yönetsel yönlerle yapılmasının olmamasıdır.
Dijital vatandaşlığın, daha önce güçlü olan yapısal ve süreçsel engelleri ortadan kaldırırken, bireylerin yasal ve yönetsel yönleriyle oluşturulan engelleri de, bireylerin kendi kimliklerini kurmayı, kendilerini oluşturmayı ve güçlendirmeyi hedefleyen bir çalışma olarak düşünülecek olursa, dijital vatandaşlık kültürü bireylerin kendilerini oluşturma yolunda güçlü bir çerçeve sağlamaktadır.
